GIỚI THIỆU VỀ INOX
Thép không gỉ, hay còn gọi là inox ( từ gốc tiếng pháp inoxydaple) là một loại thép hợp kim chứa Crom “Cr” ( Với hàm lượng Cr ≥ 10.5% khối lượng).
Nếu các loại thép thông thường khi tiếp xúc với tác nhân Oxy hóa ( không khí, độ ẩm..) sẽ tạo thành gỉ sắt và ăn mòn vào lớp vật liệu bên trong, thì trong thép không rỉ.
Khi hàm lượng Cr đủ cao, trên bề mặt vật liệu sẽ hình thành một lớp màng thụ động là Oxit Crom có tác dụng ngăn cản quá trình tạo rỉ và ăn mòn vào lớp vật liệu bên trong, khiến cho bề mặt vật liệu luôn được sáng bóng.
Trong số khoảng 16 ~ 18 nguyên tố hợp kim được sử dụng trong thép không rỉ, các nguyên tố C, Ni, Cr, Mn, Si, Nb ( Niobi) là các nguyên tố có ảnh hưởng chính, quyết định đến cấu trúc và tính chất của thép.
Trong đó nguyên tố Crom là nguyên tố quyết định đến tính không gỉ của thép. Giải thích về điều này có thể có 2 cách như sau :
- Với hàm lượng từ 12 Cr trở lên, thép trở nên không gỉ trong môi trường oxy hóa do bề mặt được bảo về bởi lớp màng thụ động Cr2O3..
- Khi ferrite chứa không ít hơn 12% Cr trở lên, điện thế điện cực của vật liệu tăng lên tương đương điện thế của pha xementit ( Carbit nói chung ) do vậy làm nâng cao khả năng chống ăn mòn điện hóa và làm cho thép trở nên không gỉ.
Thép không gỉ gắn liền với tên tuổi của 1 chuyên gia ngành thép người Anh là ông Harry Brearley. Khi vào năm 1913 ông đã sáng chế ra loại thép đặc biệt có khả năng chịu mài mòn cao, bằng việc giảm hàm lượng carbon xuống và cho crom vào thành phần thép ( 0,24% C và 12.8% Cr )
CHỦNG LOẠI INOX THÔNG DỤNG
Sau đó hãng thép Krupp ở Đức tiếp tục cải tiến laoij thép này bằng việc cho thêm nguyên tố Niken vào thép để tăng khả năng chống ăn mòn axit và làm mềm hơn để dễ gia công. Trên cơ sở hai phát minh này mà hai loại mac thép 400 và 300 ra đời ngay trước chiến tranh thế giới lần I.
Sau chiến tranh, những năm 20 của thế kỷ 20, một chuyên gia ngàng thép người Anh là ông W . H Hatfield tiếp tục nghiên cứu, phát triển các ý tưởng về thép không gỉ. Bằng việc kết hợp khác nhau giữa tỷ lệ niken và crom trong thành phần thép, ông đã cho ra đời một loại thép không gỉ mới 18/8 với tỷ lệ 8% Ni và 18% Cr.
Chính là mac thép 304 quen thuộc ngày nay. Ông cũng là người phát minh ra loại thép 321 bằng cách cho thêm thành phần titan vào thép có tỉ lệ 18/8 nói trên.
Trãi qua hơn một thế kỷ ra đời và phát triển, ngày nay thép không gỉ đã được dùng rộng rãi trong mọi lĩnh vực dân dụng và công nghiệp với hơn 100 mac thép khác nhau.
Trong ngành luyện kim, thuật ngữ thép không gỉ ( inox) được dùng để chỉ dạng hợp kim sắt chứa tối thiểu 10,5% crom. Tên gọi là thép không gỉ nhưng thực ra nó chỉ là hợp kim của sắt không bị biến màu hay bị ăn mòn dễ dàng như là các loại thép thông thường.
Vật liệu này cũng có thể gọi là thép chống ăn mòn. Thông thường, có nhiều cách khác nhau để ứng dungjinox cho những bề mặt khác nhau để tăng tuổi thọ của vật dụng. Trong đời sống, chúng xuất hiện ở khắp mọi nơi như những lưỡi dao cắt hoặc dây đeo đồng hồ .v.v…..
Thép không gỉ có khả năng chống sự oxy hóa và ăn mòn rất cao, tuy nhiên sự lựa chọn đúng chủng loại và các thông số kỹ thuật của chúng để phù hợp vào từng trường hợp cụ thể là rất quan trọng.